zagrożenia podczas korzystania z gaśnicy śniegowej
Poruszam powyższy temat, gdyż w mojej ocenie jest na tyle ważny, że należy podnieść go na forum, by w przyszłości minimalizować zagrożenia wynikające z niewłaściwego użytkowania gaśnic. Gaśnica śniegowa, inaczej śniegowy agregat gaśniczy typu BC, to dość powszechne urządzenie, wstępujące w obiektach przemysłowych, halach produkcyjnych, czasem wykorzystywane przy zabezpieczaniu kontrolowanych pożarów otwartych (jak pokazuje doświadczenie – również na planach filmowych). Urządzenie gaśnicze w swoim wnętrzu posiada zmagazynowany pod ciśnieniem dwutlenek węgla (CO2), który rozprężając się podczas działań gaśniczych, adiabatycznie ochładza się do temperatury około -78 °C . Tak, siedemdziesięciu ośmiu stopni Celsjusza poniżej temperatury zamarzania wody!
Właśnie dlatego gaśnic śniegowych nie należy stosować do zabezpieczania gaszenia odzieży płonącej na ludziach czy płonących zwierząt. TO BARDZO WAŻNE, gdyż środek gaśniczy o tak niskiej temperaturze, zaaspirowany do górnych dróg oddechowych gaszonego, czyni trwałe odmrożenia/oparzenia i może doprowadzić do kalectwa lub śmierci. Ryzykiem są tu również silne odmrożenia skóry, przemrożenia śluzówek, oczu, ale również chwilowe obniżenia saturacji (prowadzące do utraty przytomności) czy obniżenia wydolności krążeniowo-oddechowej (szczególnie w małych, słabo wentylowanych pomieszczeniach).
Zdaję sobie sprawę, że podczas przygotowanych przeze mnie ćwiczeń w metrze warszawskim sam zaakceptowałem użycie gaśnic tego typu do gaszenia „płonącego” Tomka Lipskiego, ale był to celowy wyjątek od reguły, a całe zdarzenie zostało przez niego wcześniej przećwiczone. Tomek – doświadczony kaskader – na czas gaszenia wstrzymywał oddech, zamykał oczy, układał się w zaplanowanej pozycji, a gaszący go Artur ograniczył ekspozycję środka gaśniczego na głowę Tomka. Kaskadera zabezpieczał też specjalnie dedykowany do tego celu zespół ratownictwa medycznego, który po eksplozji urządzenia hukowo-błyskowego (słyszanego na filmie) zajął pozycję na schodach ruchomych w rejonie działań kaskaderskich i im był dedykowany.
Jednak do gaszenia odzieży płonącej na ludziach najlepiej sprawdzą się gaszące mgłą wodną GAŚNICE MGŁOWE (środek gaśniczy typu A, wykorzystywany do gaszenia palnych, żarzących się ciał stałych) oraz KOCE GAŚNICZE, a w przypadku braku powyższych – najbardziej powszechne GAŚNICE PROSZKOWE typu ABC (należy pamiętać, że zawarty w nich proszek gaśniczy pojawi się we wszystkich dostępnych otworach naturalnych oraz ewentualnych ranach osoby gaszonej). Oczywiście WODA podana z hydrantu, szybkiego natarcia lub linii gaśniczej pojazdu straży pożarnej też będzie odpowiednim i pożądanym środkiem gaśniczym (o ile w rejonie działań nie ma urządzeń elektrycznych pod napięciem, a na planach filmowych z reguły takowe są, choć zazwyczaj szybko da się je wyłączyć). Dopiero na końcu, po wyczerpaniu innych możliwości gaszenia płonącej na poszkodowanym garderoby, jego włosów itd. – powinniśmy sięgnąć po GAŚNICĘ ŚNIEGOWĄ.
Dobór odpowiedniej ilości środków gaśniczych oraz ich rodzaju względem zakładanych scenariuszy działań są tak samo ważne, jak dobra wymiana informacji pomiędzy wszystkimi stronami zaangażowanymi w działania zabezpieczające i bezpieczeństwo, podjęta jeszcze przed rozpoczęciem właściwego zabezpieczenia.
Co będzie się palić (wielkość, rodzaj, materiał, kaloryczność energetyczna)? gdzie? w jakich warunkach? czy w rejonie kontrolowanego pożaru będą znajdować się ludzie (np. aktorzy, operatorzy dźwięku)? ile osób jest w skrajnie niekorzystnej sytuacji? jak wygląda zabezpieczenie przeciwpożarowe i ratowniczo-medyczne? gdzie znajduje się awaryjne miejsce zbiórki? jak wygląda/brzmi znak lub sygnał do ewakuacji? – to tylko niektóre spośród pytań, na które należy znać odpowiedź.
Dla opisanych powyżej zagrożeń zabezpieczenie w zakresie ratownictwa medycznego powinno być pełne, poczynione w oparciu o standardy ALS (ang. Advanced Life Support, czyli zaawansowane zabiegi resuscytacyjne) i prowadzone przez co najmniej dwóch wykwalifikowanych ratowników.
